ཉེ་དུས་གྲོགས་པོ་ཞིག་བོད་ལྗོངས་མངའ་རིས་ནས་ཧྲའན་ཤིས་སུ་ཡོང་སྐབས་ཁོང་གིས་ང་ལ་ཀའོ་པའོ་ཅུན་གྱི་བརྩམས་ཆོས་གསར་པ《བོད་ནུབ་ཟིན་བྲིས》（རྩོམ་པ་པོ་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གི་2017ལོའི་ཟླ་9པའི་པར་གཞི）ཞིག་གནང་བ་རེད། ངས་བསྟུད་མར་ཐེངས་གཉིས་ལ་བལྟས་ཤིང་།བརྩམས་ཆོས་འདིའི་བསམ་བློ་དང་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་ཡིད་དབང་འཕྲོག་ཤུགས་ཀྱིས་ངའི་ཡིད་དབང་འཕྲོག སྒྱུ་རྩལ་ནི་དམིགས་བསལ་ཡིན་པ་དང་།རྩོམ་རིག་གིས་རང་གཤིས་ལ་དོ་སྣང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པས།ངས་ཕུལ་བྱུང་གི་བརྩམས་ཆོས་དེ་ནམ་ཡང་བརྗེད་པར་དཀའ།

《བོད་ནུབ་ཟིན་བྲིས་》ཞེས་པར་བཀོད་པའི་《མངའ་རིས་ཀྱི་རྩོམ་ཡིག་》དང་《སྤུ་ཧྲེང་རྫོང་གི་རྩོམ་ཡིག་》ཅེས་པ་དེ་སྙན་ངག་གི་ཚིག་ལས་བོད་ནུབ་ཀྱི་རི་ཆུ་དང་།ལོ་རྒྱུས།སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་རིག་གནས་སྣང་ཚུལ་སྣ་ཚོགས།ཁོར་ཡུགཐོན་རྫས་བཅས་བྲིས་ནས་ཀློག་པ་པོ་རྣམས་ལ་《བོད་ནུབ་ཀྱི་ཟིན་བྲིས་》ཀློག་པར་སྒོ་མོ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཕྱེ་ཡོད་པ་དང་།ཀློག་པ་པོ་རྣམས་ངེས་པར་དུ་སྒོ་ཆེན་དེའི་ནང་དུ་འཛུལ་དགོས་པའི་ཡིད་དབང་བཀུག་ཡོད་པས་རི་བོ་མཛེས་པ་དང་།ཆུ་མཛེས་པ།མི་མཛེས་པ་བཅས་ཀྱི་བོད་དུ་མི་འགྲོ་ཀ་མེད་རེད།

《བོད་ནུབ་ཟིན་བྲིས་》ལ་ཁྱོན་བསྡོམས་ལེའུ་དྲུག་དང་རྩོམ་ཡིག་59ཡོད།དེབ་དང་པོ།“བོད་དུ་ཕེབས་པའི་ཟིན་ཐོ”ཞེས་པ་དང་།ལྷུག་རྩོམ་མང་ཆེ་བ་ནི་གཙང་རྐྱང་གི་ཡུལ་ལྗོངས་ཡིན་ཞིང་།དེ་ནི་རི་ཀླུང་སྐྱ་བྲིས་དང་འདྲ་བར།སྣག་ཆུའི་མཛེས་ལྗོངས་རི་མོ་རེ་རེ་བཞིན་བྲིས་པ་དང་འདྲ་བར།མི་རྣམས་ཀྱིས་རི་མོ་འབྲི་བའི་ཁྲོད་ནས་རི་ཀླུང་གི་དྲི་ཞིམ་ཚོར་ཐུབ་པ་དང་མཛེས་སྡུག་རི་ཀླུང་གི་བསིལ་སྣང་ཚོར་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་པས།རྩོམ་པ་པོས་རང་དབང་མེད་པར་“གནམ་འོག་རྒྱང་རིང་གི་མི་ཡུལ་གྱི་ཕ་ཡུལ་ཡིན”ཞེས་བསྔགས་བརྗོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། དེའི་ཐོག་ནས་རྩོམ་པ་པོས་བོད་ནུབ་ལ་བཅངས་པའི་དགའ་ཞེན་མཚོན་གྱི་ཡོད།

དེབ་གཉིས་པར“སྤུ་ཧྲེང་རྫོང་ལས”ཀྱི་ཐོག་ནས་སྤུ་ཧྲེང་རྫོང་ཁྲོམ་གཞུང་གི་ཁྱད་ཆོས་བྲིས་ཡོད་ཅིང་།མཛེས་ལྗོངས་ཁྲོད་མི་དང་མིའི་ཁྲོད་དུ་མཛེས་ལྗོངས་བཀོད་ཡོད། ས་ཁོངས་མི་འདྲ་ཞིང་གོམས་སྲོལ་མི་འདྲ་བ། དཔེར་ན་སྤུ་ཧྲེང་རྫོང་གི་ཁྲོམ་གཞུང་དུ་ཡོད་པའི་སི་ཁྲོན་བས་ཟ་ཁང་གཉེར་བ་དང་ཧྲའན་ཤིས་བས་ཟ་མ་ཟ་བའི་གོམས་གཤིས་སོགས་རེད།ཡི་གེ་དེ་དག་ཅིན་ཅིང་དུ་བསྐྱོད་པ་ལྟར་ཡུལ་ལྗོངས་སུ་ཡུལ་སྐོར་བྱས་ཚེ་སྤུ་ཧྲེང་རྫོང་ཁྲོམ་གཞུང་དུ་སྐྱོད་པའི་ཚོར་སྣང་ཞིག་ཡོང་གི་ཡོད་པ་རེད།

ལེ་ཚན་གསུམ་པ“རྒྱལ་མཚམས་ལས་སྒྲོལ་བའི་བརྩེ་སེམས”ལས་ཁམས་པའི་ཕོ་གསར་ཞིག་ནེ་པ་ལའི་བུ་མོའི་གཏམ་རྒྱུད་ལ་དགའ་པོ་བྱུང་བ། ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་གི་ལས་བཟོ་ཞིག་གིས་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་བཟའ་ཟླ་ཞིག་མནའ་མར་བླངས་ནས་བདེ་སྐྱིད་ལྡན་པའི་འཚོ་བ་སྐྱེལ་རྒྱུ་བྱུང་བ། ནེ་པ་ལར་ལས་ཀ་བྱེད་མཁན་བུད་མེད་ཅིག་གིས་ངེས་པར་དུ་རྒྱལ་ཁོངས་ཀྲུང་གོ་ནས་ཡིན་པའི་སྐྱེས་པ་ཞིག་གི་གཏམ་རྒྱུད་འཚོལ་དགོས།

དེབ་བཞི་པ།《ཆར་རླུང་ཚང་སངས་ཀྱི་མཐའ་མཚམས་ལམ་》ཞེས་པའི་ནང་གི་ཏིང་ཀ་ལའི་ཁ་ལའི་ནང་དུ་སྔོན་ཆད་མི་ཉུང་ཤས་ཤིག་དཀྲོག་གཏམ་ལ་ཡིད་ཆེས་ནས་རྒྱ་གར་གྱི་ནེ་པ་ལར་བྲོས་ཡོང་བ་ནི་ཧ་ཅང་འགྱོད་པ་སྐྱེས་པའི་བྱ་བ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། བྱང་ལ་ལའི་ནང་ཨ་རིར་མཚོན་ཆ་མཁོ་འདོན་བྱེད་པའི“ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་ཆོས་སྲུང་དམག”གི་ཕམ་དམག་གིས་ཧང་སངས་ཤིང་ཧང་སངས་དགོས་པའི་འཐབ་རྩོད་བྱས་པའི་གཏམ་རྒྱུད་བྲིས་ཡོད། 《སློབ་སྦྱོང་ལ་སྐུལ་མ་གཏོང་བའི་ཟིན་བྲིས》ནང་“ལྷ་ཡིས་སློབ་གྲྭར་སློབ་གསོ་རྒྱག་ཏུ་འཇུག་པ”དང་།“ས་ཁྲིམས་ཀྱིས་སློབ་གྲྭར་སློབ་གསོ་རྒྱག་ཏུ་འཇུག་པ”“ཟས་བཅད་ཀྱིས་སློབ་གྲྭར་སློབ་གསོ་རྒྱག་ཏུ་འཇུག་པ”བཅས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་དངོས་བྲིས་ཡོད་པས།སློབ་གསོའི་ལས་ཀ་བྱེད་མཁན་གྱི་དཀའ་ཚེགས་མཚོན་ཡོད། 《ཁྱིམ་གྱི་འབྲི་གཡག་དང་འབྲོང་》ཞེས་པའི་ནང་འབྲོང་དང་ཁྱིམ་གྱི་འབྲི་གཡག་གི་གཏམ་རྒྱུད་བྲིས་ཡོད་པ་རེད།གྲང་རླུང་ཁྲོད་འབྲོག་པས་རྩྭ་ཐང་ལ་གཟན་ཆག་སྟེར་བ་དང་འབྲོང་མྱུར་སྐྱོབ་བྱེད་པའི་གཏམ་རྒྱུད་དེ་ཐོག་ནས་བདག་ཏུ་མ་བཟུང་བའི་སྲོག་ཆགས་ལ་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པ་མཚོན་གྱི་ཡོད།

དེབ་ལྔ་པ།“ཅ་ཁྲུན་ཆིའུ།” བོད་རིགས་འབྲོག་པའི་ཁྱིམ་ཚང་བརྒྱད་ཀྱི་ཀྱག་ཀྱོག་གི་གཉེན་སྒྲིག་ལོ་རྒྱུས་བྲིས་ཡོད།ཏང་གི་སྒྱུར་བཅོས་སྒོ་དབྱེའི་སྲིད་ཇུས་ལག་ལེན་བསྟར་བར་བརྟེན་ཁོང་ཚོས་དགའ་སྐྱོ་གཉིས་ལྡན་གྱི་འཚོ་བ་སྐྱེལ་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད།

དེབ་དྲུག་པ“བོད་ནུབ་སྐྱོད”ཅེས་པ། ལྷ་ས་ནས་ལྷ་ས་བར་གྱི་མཚན་མོ་དང་། རྩ་མདའ་རྫོང་གི་ངོ་མཚར་ཆེ་བའི་ས་གླིང་དང་།རུ་ཐོག་རྫོང་གི་ངོ་མཚར་ཆེ་བའི་ངག་རྒྱུན་དང་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་པན་ཀུང་མཚེའུ། བཀྲ་ཤིས་པའི་མངའ་རིས་ཀྱི་དཔྱིད་མགོ། བཟོ་ལྟ་ཁྱད་མཚར་གྱི་གུག་ཁུང་དབྱིན་ཁྲེང་གི་གནའ་ཤུལ། དགེ་རྒྱས་རྫོང་དང་སྒེར་རྩེ་རྫོང་གི་ས་ཁོངས་ནས་མུ་མཐའ་མེད་པའི་བྱང་རྩྭ་ཐང་མཐོང་བ་དེ་ཐོག་ནས་བོད་ནུབ་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རང་བྱུང་ཁམས་ཆེ་མོའི་མཛེས་སྡུག་མངོན་ཡོད་པ་རེད།

ལྷུག་རྩོམ་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་དེ་ནི་གངས་ལྗོངས་བོད་ནུབ་ཀྱི་གདོད་མའི་སྣོད་བཅུད་ངོ་མ་ཞིག་ཡིན་པས་བོད་ནུབ་ས་མཐོར་དྲན་གསོའི་རྡོ་རིང་ལྟ་བུའི་ཡི་གེ་བཞག་ཡོད། 《མངའ་རིས་ས་གནས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་·ཁ་གསབ་ཟིན་བྲིས་》ཞེས་བརྗོད་ཆོག བདེན་པ།བབ་ཆགས་པ།གཙང་བ།རང་བཞིན་གྱིས་མི་གཤིས་ཀྱི་མཛེས་སྡུག་ཆེན་པོ་ཞིག་མངོན་པ་མ་ཟད།ལྷུག་རྩོམ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་དང་།མྱོང་བ།

བློ་གྲོས་དང་།རང་གཤིས་ཀྱི་སྣང་བ།

མཛེས་རྩལ་མཁས་པ་ཝང་ཁྲའོ་ཝུན་གྱིས“དོན་དངོས་ནང་གི་མཛེས་པ་ནི་མཛེས་སྡུག་གི་འབྱུང་ཁུངས་ཉག་ཅིག་ཡིན་ལ་གསོན་ཉམས་ཚད་མེད་ལྡན་མོད།འོན་ཀྱང་གོང་གསལ་གྱི་རྒྱུ་རྐྱེན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་དབང་གིས་ཡང་ཅུང་རྩུབ་ལ་ཁ་ཐོར་དུ་གནས་པ་དང་།རང་བྱུང་རྣམ་པའི་ཐོག་གནས་པ་དེས་མི་རྣམས་ཀྱི་དགོས་མཁོ་གང་ལེགས་སྐོང་ཐུབ་ཀྱི་མེད།དེར་བརྟེན་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་མཛེས་པས་དམིགས་བསལ་གྱི་དགོས་མཁོ་དེ་སྐོང་ཆེད་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཐོན་ངེས་རེད”ཅེས་གསུངས་པ་རེད། （《མཛེས་རིག་རགས་བཤད》ཝང་ཁྲའོ་ཝུན་གྱིས་གཙོ་སྒྲིག་བྱས་པའི་མི་དམངས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གི་1983ལོའི་པར་གཞི།）ཞེས་པ་ནི་དོན་དངོས་ཀྱི་མཛེས་པ་ནི་མཛེས་སྡུག་གི་ཕྱི་རོལ་ཡུལ་དུ་ཡོད་པའི་རྣམ་པ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་།སྒྱུ་རྩལ་གྱི་མཛེས་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་ཡུལ་དེ་རིགས་ལ་རང་སྣང་གི་སྣང་ཚུལ་ཡོད་པ་ཙམ་ཞིག་དང་།མཛེས་སྡུག་གི་གསར་གཏོད་རང་བཞིན་གྱི་མཚོན་ཚུལ་ཞིག་རེད། རྩོམ་པ་པོའི་འགན་འཁྲི་ནི་དོན་དངོས་ཀྱི་མཛེས་པ་དེ་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་མཛེས་པར་བསྒྱུར་རྒྱུ་དེ་རེད། ལྷུག་རྩོམ་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་འདི་ནི་སྒྱུ་རྩལ་དེབ་ཀྱི་མཛེས་པ་དང་དོན་དངོས་ཀྱི་མཛེས་པ་གཉིས་ཟུང་འབྲེལ་ཚད་མཐོན་པོ་བྱེད་པ་མ་ཟད།སྒྱུ་རྩལ་གྱི་མཛེས་པ་དེ་དངོས་ཡོད་ཀྱི་མཛེས་པ་ལས་མཐོ་བའི་དཔེ་མཚོན་ཞིག་རེད། འདི་ལྟར་བྱས་ན་ད་གཟོད་གུ་དོག་པའི་“ང་”ཡི་བོད་ནུབ་རིག་གནས་ཀྱི་མཛེས་པ་ལས་བརྒལ་ནས་མང་ཚོགས་ཀྱིས་ཡོངས་ཁྱབ་ཏུ་ཁས་ལེན་པའི་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་མཛེས་པ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ཐུབ་པ་དང་།ད་གཟོད་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀྱི་ནུས་པ་ངོ་མ་ཐོན་ཐུབ། 《བོད་ནུབ་ཟིན་བྲིས་》ནི་དེའི་ཐད་ཀྱི་མ་དཔེ་ཞིག་རེད།

《བོད་ནུབ་ཟིན་བྲིས་》ལས་མཛེས་སྡུག་ཅི་ཞིག་མངོན་ཡོད་དམ། དེའི་ཐོག་ནས་བརྗིད་ཉམས་དོད་པའི་མཛེས་སྡུག་དང་།རི་ཆུ་མཛེས་པོ།དམངས་སྲོལ་མཛེས་པོ།སེམས་ཁམས་མཛེས་པོ།ཡི་གེའི་མཛེས་སྡུག་བཅས་མངོན་ཡོད།

གཅིགབརྗིད་ཉམས་ཆེ་བའི་མཛེས་མ། ཀའོ་པའོ་ཅུན་གྱིས་བརྩམས་པའི་《མངའ་རིས་ཀྱི་རྩོམ་བཏུས》ཞེས་པའི་ནང་བྲིས་དོན།

“བོད་ནུབ་ཀྱི་གསང་བའི་ཡུལ་དང་།མཁའ་དབྱིངས་ཀྱི་མངའ་རིས།ཇ་རྟ་གནའ་ལམ།ཨེ་ཤེ་ཡ་ལྷོ་མའི་ལམ་ཆེན།རྒྱལ་ཁབ་གསུམ་གྱི་མཚམས་ནས་འཛམ་གླིང་གི་ནམ་མཁའ་དང་།རི་བོ་གངས་རི།རི་བོ་ཁུ་ནུ་ལ།རི་རྩེ་མཐོ་པོས་གཞོགས་འདེགས།བྱང་གི་རྩྭ་ཐང་མུ་མཐའ་མེད་པའི་ཤར་ཕྱོགས་སུ་ཆགས།སྐྱིད་རྟའི་གངས་རི་ནུབ་ཏུ་འཕུར།ས་གནམ་གྱི་ལྷ་ལྟར་བསྒྱུར།རི་ཆུ་ཀླུང་གསུམ་ལ་བཞད།ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཁྱིམ་གཞིས་དང་བོད་རིགས་ཀྱི་རིག་གནས་ཀྱི་རྨང་གཞི་ཡིན།”

ཡི་གེ་དེ་བཀླགས་རྗེས་ཀློག་པ་པོ་ཚོར་མངའ་རིས་ཀྱི་ས་ཁམས་གནས་ཡུལ་གྱི་ཉེན་ཁ་ཆེ་བའི་ཚོར་སྣང་ཞིག་བྱུང་ནས་ལོ་རྒྱུས་དང་།རྒྱ་ཆེ།དར་རྒྱས་བཅས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཞིག་མངོན་ཡོད།

གཉིས།རི་ཀླུང་གི་མཛེས་མ། དེབ་དེའི་ནང་དུ《ང་ས་མཐོར་ཡོད》ཅེས་པའི་རྩོམ་ཡིག་ནང་དུ།

“བོད་ཀྱི་རི་བོ་ནི་ཧ་ཅང་བཙན་པོ་དང་།ཕོ་གཡོགཕོ་གཉེན།ཕོ་གཉེར།ཕོ་གཡོགས།ཁྱེད་རང་ཐག་རིང་དུ་ལངས་ནས་བསྡད་ཡོད།ཚིག་མཛོད་སློག་ཀྱང་དེའི་ཚིག་རྙེད་ཀྱི་མི་འདུགདེའི་སྟར་པ་རེ་རེ་བྱས་ནས་རི་ངོ་མང་པོ་སྟོན་ཐུབ་པ་དང་།སྟར་པ་རེ་རེ་བྱས་ནས་བསྐྱོད་ཐུབ་པ།སྟར་པ་རེ་རེ་བྱས་ནས་གཉེར་ཐུབ་པ།རི་བོ་འདི་ལས་མི་རྣམས་ལ་ལྟ་རུ་བཅུག་པ་བཅས་བྱེད་དགོས།རི་བོ་དེ་ནི་དར་ལ་བབ་པའི་ཁ་བ་དང་།རི་བོ་ནི་སྨུག་པ་སྲབ་པོ།རི་འདབས་ནི་མུ་མཐའ་མེད་པའི་རྩྭ་ཐང་ཡིན།

ཕྲན་གྱི་རྩོམ་ཡིག་མང་པོ་མེད་པའི་དབང་གིས་བོད་ནུབ་ཆུའི་སྐོར་གྱི་དཔེ་འཇོག་གི་མེད། བོད་ནུབ་ཀྱི་རི་བོ་ཚུའོ་ཨོ་ཞེས་པའང་ཡོད། ཆུ་ནི་དྭངས་མཉེན་ཡང་བརྩེ་དུང་ཆེ་བ་དང་། སྤྲིན་པ།དཀར་གཙང་གི་སྒྲ་ཡང་ལྡན། དེ་མིན་དུས་ཀྱི་རྣམ་པ་འགྱུར་བ་དང་བསྟུན་ནས་སྣ་མང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་།དེ་ལ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རི་ཆུ་དང་མཛེས་སྡུག་ལྡན།

གསུམ།དམངས་སྲོལ་གྱི་མཛེས་མ། གནའ་བོའི་ཡུལ་སྲོལ་གོམས་གཤིས་དང་།གཉེན་སྒྲིག་གོམས་གཤིས།བབ་ཆགས་པའི་ཡུལ་སྲོལ་གོམས་གཤིས།ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གི་ཆོས་འདོན་སྒྲ་དང་འཁོར་ལོ།གནའ་བོའི་འདས་མཆོད་སོགས་ཚང་མ་དཔེ་དེབ་དེའི་ནང་བྲིས་ཡོད།

བཞི།སེམས་ཀྱི་མཛེས་མ། རྩོམ་རིག་ནི་མིའི་རིག་པ་ཡིན་པས།མིའི་སེམས་པ་མཚོན་དགོས། བརྩམས་ཆོས་འདི་འདིའི་ཕྱོགས་ལ་མང་པོ་ཞིག་བྲིས་ཡོད། 《ཚེ་བརྟན།ཁམས་པའི་ཕོ་ཉའི་རྒྱལ་སྒྲོལ་གྱི་བརྩེ་སེམས》ཞེས་པའི་ནང་ཁམས་པའི་ཕོ་རྒོད་ཀྱིས་ཁྱོ་གཅིག་ཤུག་མང་གི་གཉེན་སྒྲིག་ལས་གཡོལ་ཆེད་ནེ་པ་ལའི་བུ་མོ་དཀོན་མཆོག་དབང་མོ་དང་བརྩེ་དུང་ཟབ་མོ་བཅངས་ནས་ཁྱོ་ཤུག་ཏུ་གྱུར་པ་དེ་ཐོག་ནས་མི་གཤིས་ཀྱི་མཛེས་སྡུག་མངོན། ཕུར་བུས《ཕུར་བུའི་བརྩེ་བའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཡིན།

ཁྱིམ་ཚང་ཡུལ་གཞན་དུ་སྤོས་པ》ཞེས་པའི་ནང་ཕ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལས་བྱེད་པ་ཞིག་ཡིན་པའི་ངོས་ནས་ཁྱིམ་རྒྱུད་ཀྱིས་ཐབས་བརྒྱ་ཇུས་སྟོང་ངང་ཁ་ཏ་བསླབ་བྱ་མི་བྱེད་པའི་ཕུར་བུ་ཚེ་རིང་གིས་ཕ་མ་གཉིས་ཀ་གྲོངས་པའི་ནེ་པ་ལའི་བུ་མོ་པ་སངས་དབྱངས་ཅན་ལ་དགའ་པོ་བྱེད་པ་དང་།ཁོང་གཉིས་བརྩེ་དུང་བརྟན་པོ་ཡོད་པ།ཤི་གསོན་ལ་ཐུག་པའི་བརྩེ་སེམས་ཟབ་པ།མཛའ་བརྩེ་ཟབ་མོ་ལྡན་པ་བཅས་ཀྱི་ཐོག་ནས་ཐོག་མའི་དུས་སུ་བཞག་པའི་བརྩེ་དུང་གི་མེ་ཏོག་མངོན་པ་དང་། 《ཟླ་5པའི་ཞུའེ་ཕེང་ཐའར་ཆེན》ཞེས་པའི་ནང་ཁུང་ཧྥན་སེན་ལྟ་བུའི་བོད་སྐྱོར་ལས་བྱེད་པ་བློ་མཐུན་དབན་ལུང་ཤིང་གིས་ལྟོ་ཆག་གཉིད་ཆག་དང་།གཞུང་དོན་སྣང་མེད་དུ་གཏོང་བ།སྒེར་དོན་སྣང་མེད་དུ་གཏོང་བ་བཅས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ལས་ཀ་བྱས་ཏེ་སེམས་ནུས་ཡོད་རྒུ་ལས་གནས་ཐོག་བཏོན་ནས་བོད་ནུབ་མི་དམངས་ལ་རང་ཉིད་ཀྱི་ན་གཞོན་གྱི་རྩ་ཆེའི་ཚེ་སྲོག་སྐྱེས་སུ་ཕུལ་ཡོད། “གཙོད་གཉིས”ཀྱིས་འབྲོག་པ་བགྲེས་སོང་ཚེ་ཆུང་བཟའ་ཚོ་གཉིས་ཀྱིས་རྩྭ་ཐང་ཐོག་ལམ་ནོར་ཐེབས་པའི་གཙོད་མཚེ་མཐོང་སྐབས་ལྟ་རྟོག་བྱེད་མཁན་མེད་པ་དང་།སྤྱང་ཀི་དང་རྒོད་པོས“ཟས་མཆོག”གྲ་སྒྲིག་བྱས་པ།ཁོང་གཉིས་ཀྱིས་འཕྲལ་མར་མྱུར་སྐྱོབ་བྱས་པ་བཅས་ཀྱི་ཐོག་ནས་ཟླ་གསུམ་རིང་གཙོད་དེ་སྐྱོབ་ཐུབ་པ་བྱུང་བ་དེ་ཐོག་ནས་མི་གཤིས་བརྟན་པོ་དང་སེམས་བཟང་གི་མཛེས་སྡུག་མངོན་ཡོད་པ་རེད། ……

ལྔ།ཡི་གེའི་མཛེས་སྡུག རྩོམ་པ་པོས་ལེའུ་མང་པོ་ཞིག་གི་ནང་དུ་ཚིག་ཕྲད་དང་།སྦྱོར་བསྡུར།དཔེ་འཇོག་པ་སོགས་ཀྱི་རྩོམ་ཐབས་སྣ་ཚོགས་སྤྱད་པའི་དབང་གིས་ཐ་སྙདདང་ཚིག་ལྷུག་ཟུང་འབྲེལ་དང་།ཚིག་ལྷུག་དང་དག་ཐེར་ཟུང་འབྲེལ།ཀློག་འདོན་བྱེད་སྐབས་ངག་ཐོགསྙན་ངག་གི་སྡེབ་སྦྱོར་དང་འཆམ་མཐུན་ངང་སྙན་པོ་ཡོད།

ཡིད་མི་ཆེས།སྨྱུག་འཛིན་པས་དཔེར་བརྗོད་གཉིས་བཞག་ཡོད་དེ།

《རི་ཐོ》ཞེས་པའི་རྩོམ་ཡིག་དེའི་ནང་རྩོམ་པ་པོས་ཚིག་ཁ་ཤས་ཤིག་བྲིས་ཡོད་པ་སྟེ།“མངའ་རིས་ནས་འགྲོ་སའི་ལམ་དུ་ཆུ་བོ་ཞིག་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་གཡས་གཡོན་དུ་བསྐོར་བ་དང་།སྐབས་འགར་འདམ་རྫབ་ཅིག་ཏུ་འགྱུར་བ།སྐབས་འགར་ཕྲ་ཐིག་ཅིག་ཏུ་འགྱུར་བ།ཉིན་ལྟར་མིས་བཟོ་བ།ཚོ་རིད་ནས་བརྩེ་བའི་སྙན་ངག་འབྲི་བར་བརྩོན་པ།མཐིང་ཤིང་མཁས་པ་ཞིག་གིས་པར་ངོས་ཐོག་སྨྱུ་གུ་འགའ་བྱུག་པ”ཞེས་པ་དེ་རེད།

ཡི་གེ་དེའི་ནང་དུ་“ལུད་”ཅེས་པའི་ཡིག་འབྲུ་ཞིག་གིས་ཆུ་མཛོད་ཀྱི་“རིད་”ཅེས་པའི་ཡིག་འབྲུ་ཞིག་བཟོས་ནས་སྐུད་པ་ཕྲ་མོར་རྒྱན་སྤྲོས་བྱས་ཡོད་ཅིང་།ལུད་གཅིག་གིས་རིད་དུ་བཏང་ཡོད་པས་ཆུ་བོ་དེ་བྲིས་པ་ནི་ངོ་མཚར་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་ཞིག་རེད།

《ཁྱུང་འབྲུག་དངུལ་གྲོང་ཁྱེར》ཞེས་པའི་རྩོམ་ཡིག་དེའི་ནང་རྩོམ་པ་པོས་མཁར་རྫོང་གནའ་ཤུལ་ཉེ་འགྲམ་གྱི་གྲོག་རོང་ནང་གི་འདམ་རྡོའི་གྲམ་ཐང་དུ་རྡོ་སྒྲུག་གི་ཡོད་ཅིང་།དེའི་ནང་ནས་དུམ་མཚམས་གཅིག་ཁོ་ན་དྲངས་ནས་ཀློག་པ་པོ་རྣམས་ལ་མྱོང་རོལ་བྱ་རྒྱུར་ཕུལ་བ་གཤམ་གསལ།

“ང་ཚོས་རྙེད་པའི་རྡོ་དེ་ཆུ་བླུགས་ནས་བཀྲུས་པས་རྡོ་དེ་ལྷག་པར་ངོ་མཚར་ཆེ་བར་གྱུར།རགས་ཙམ་ལྟ་སྐབས་དམར་པོ་ནི་མེ་དང་།དཀར་པོ་ནི་ཁ་བ།ལྗང་ཁུ་དང་མཚུངས།སེར་པོ།སྔོ་སྐྱ།སྨུག་པོའི་ཁྲོད་དུ་ཕྱེ་མ་འདྲེན།ཞིབ་ཏུ་བལྟས་ན་དེའི་ཐོག་ཏུ་ལྷན་སྐྱེས་ཀྱི་རི་མོ་ཡོད་པ་དང་།ལ་ལ་ནི་སྐུ་བརྙན་དང་འདྲ་བ།ལ་ལ་ནི་ལྷབ་ལྷུབ་དང་འདྲ་བ།ལ་ལ་ནི་རྟ་མཆོག་དང་མཉམ་འདྲ།

ཡི་གེ་དེ་ཡག་པོ་ཅི་འདྲ་ཞིག་བྲིས་མི་འདུག་གམ། ཀོང་ཡིན་གྲོང་ཆུའི་རྡོ་ཡི་ཁ་དོག་དང་།དབྱིབས་ཀྱི་གྲུང་གྲུང་མངོན་སུམ་དུ་བྲིས་ཡོད། ཀློག་པ་པོ་ཚོ་ཀློག་རྒྱུར་དགའ་པོ་ཡོད་ལ་ཀློག་རྒྱུར་ཡང་དགའ་པོ་ཡོད།

ཉེ་ལམ་རྩོམ་པ་པོ་ལ་ལས་སྙན་ངག་གི་རིག་གནས་ཐོར་ཞིག་ཏུ་བཏང་ཡོད་མོད།འོན་ཀྱང་ཀའོ་པའོ་ཅུན་གྱིས་སྙན་ངག་ཐོར་ཞིག་ཏུ་བཏང་བ་དེ་ནི་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་རིན་ཡོད་པ་ཞིག་རེད།

ལོ་འགའི་རིང་།ཀའོ་པའོ་ཅུན་གངས་ལྗོངས་བོད་ནུབ་ཏུ་རྩ་བ་ཚུགས་པ་དེ་ནི་གནས་རི་ལྷ་ཆུས་ཁོང་ལ་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་བླ་སྲོག་སྤྲད་པ་དང་།བོད་ནུབ་ཟླ་བ་དང་རྩྭ་ཐང་གིས་ཁོང་ལ་བརྩེ་སེམས་སྦྱིན།ཁོང་གིས་རྒྱུན་དུ་ལས་དོན་ནན་ཏན་བསྒྲུབས་པ་མ་ཟད།མཛད་བྲེལ་ཆེ་ཡང་དུས་ཚོད་བཙལ་ནས་སེམས་ནུས་ཡོད་རྒུས་གསར་རྩོམ་བྱས་ཏེ་མུ་ཏིག་ལྟ་བུའི་ཡི་གེ་ཞིག་བྲིས་ནས་ཡིག་འབྲུ་ཁྲི་33གྱི་མཚར་སྡུག་ལྡན་པའི་ཡི་གེ་ཞིག་ཏུ་བསྒྱུར།

ཀའོ་པའོ་ཅུན་གྱི་ལྷུག་རྩོམ་ཞིབ་ཏུ་བཀླགས་ན་ང་སྐར་བདུན་ལ་ཡིད་སྨོན་འཆོར་གི་འདུག ངས་ད་དུང་མུ་མཐུད་དུ་བརྩམས་ཆོས་འདི་ཀློག་དགོས། ང་ཚོས་　ཀྱི་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅིས་རིག་རྩལ་ལས་དོན་ལ་གནང་བའི་གསུང་བཤད་ཀྱི་དགོངས་དོན་སློབ་སྦྱོང་ནན་ཏན་བྱས་ནས“འདུ་ཤེས་བཞི”དང“གདེང་ཚོད་བཞི”མཐའ་འཁྱོངས་ཀྱིས་གཞི་རིམ་དུ་སྐྱོད་པ་དང་དངོས་ཡོད་ཀྱི་ས་རྒྱུའི་ཁྲོད་གཞི་ཚུགས་ཏེ་རང་ཉིད་ཀྱི་སྨྱུ་གུ་སྤྱད་ནས་ཏན་ཏན་ཏིག་ཏིག་ངང་མཛེས་སྡུག་མཐོང་ཐུབ་པ་དང་།མཛེས་སྡུག་མཚོན་པར་བྱེད་པ།གླུ་དབྱངས་དང་མཛེས་སྡུག་མཚོན་པར་བྱེད་པ།མཛེས་སྡུག་ལ་ལེགས་སྐྱེས་འབུལ་བ་བཅས་བྱེད་དགོས།